Ý Nghĩa và Mâm Cơm Cúng Giỗ Truyền Thống 3 Miền
Vào những ngày giỗ của người thân, gia đình Việt Nam thường có tục lệ cúng giỗ để tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính với người đã khuất. Đây không chỉ là một nét đẹp văn hóa mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện sự gắn kết giữa người sống và người đã khuất.
nghĩa tâm linh của việc cúng giỗ
Cúng giỗ là một trong số nét đẹp truyền thống được lưu truyền cho đến ngày nay. Đây được xem là nghi thức vô cùng quen thuộc và quan trọng của mỗi gia đình. Ngoài ra đây còn là dịp để gia đình sum vầy, quây quần bên nhau, gắn chặt tình đoàn kết. Đồng thời bày tỏ lòng biết ơn, tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên, những người đã khuất.
Và để chuẩn bị cho buổi cúng lễ cần rất nhiều thứ và mâm cơm cúng giỗ là thứ không thể thiếu. Vậy mâm cơm cúng giỗ gồm những gì? Liệu có gì khác biệt giữa món ăn của ba miền Bắc - Trung - Nam? Hãy tiếp tục đọc phần dưới đây để hiểu rõ hơn nhé!
món ăn cần có trong mâm cơm cúng giỗ ở 3 miền
Mâm cơm cúng giỗ miền Bắc
Người miền Bắc thường cầu toàn và xem trọng chi tiết. Những món ăn họ chuẩn bị hết sức cầu kỳ, kỹ lưỡng và tươm tất. Tùy thuộc vào mỗi gia đình mà các món ăn được chế biến khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung thì các món cúng giỗ miền Bắc đầy đủ các món mặn, thịt, rau và canh,... Hãy cùng điểm qua một vài món ăn tiêu biểu không thể thiếu sau đây:
- Cơm trắng và một quả trứng luộc
- Bánh chưng, xôi gấc (hoặc xôi đậu xanh, xôi lạc)
- Xôi vò, chè đường
- Các loại giò chả: giò lụa, giò bò, giò thủ
- Gà luộc (hoặc thịt lợn luộc)
- Thịt kho tàu
- Chân giò hầm măng, mộc nhĩ
- Các món xào như miến xào lòng gà, tôm thịt xào nấm đông cô, đậu cô ve, cà rốt,..
- Thịt đông và dưa chua (nếu cúng vào mùa lạnh)
- Thịt quay, bê thui
- …...
Mâm cơm cúng giỗ miền Trung
Dưới sự ảnh hưởng của nền ẩm thực cung đình, người miền trung đặc biệt là người Huế rất cầu kỳ và chu đáo trong việc chuẩn bị mâm cơm cúng giỗ. Các món ăn được chia làm bốn nhóm chính là: Canh, luộc, xào và chiên/nướng.
- Đối với món canh: Khổ qua nhồi thịt, củ hầm thịt bò, canh măng xương, canh bún giò hay lòng gà,..
- Đối với món luộc: heo luộc, gà luộc, vịt luộc.
- Đối với món xào: Đậu cô ve xào, su su xào, khoai tây xào thập cẩm,...
- Đối với món chiên, nướng: Tôm chiên, cá chiên, thịt heo chiên, chả ram chiên.
Mâm cơm cúng giỗ miền Nam
Với lối sống chất phác và giản dị, các món trong mâm cơm cúng giỗ có phần đơn giản. Nó thường là những món ăn hàng ngày, mang đậm nét đặc trưng của miền Nam.
- Thịt kho hoặc cá kho với nước dừa.
- Thịt ba chỉ luộc, được thái lát mỏng.
- Canh giò heo hầm măng tre Mạnh Tông - loại măng được chọn là ngon nhất vùng Nam Bộ.
- Món xào gồm thịt xào chua, thịt xào mặn với rau cải, đồ lòng hoặc tôm (không dùng thịt rừng).
ý các món ngon cúng giỗ
Mặc dù khác biệt trong văn hóa ẩm thực là thế, ta vẫn có thể bắt gặp những món ăn có trong mâm giỗ của cả ba miền. Những món ăn này sẽ giúp bạn dễ dàng chuẩn bị cho mâm cơm cúng giỗ hơn đấy.
- Nem rán (kiểu Bắc)
- Gà ba món: Nộm gà xé phay, gà luộc, miến gà
- Món canh: giò heo nấu măng, canh gà hạt sen
- Món xôi, chả giò
- Các loại rau xào
- Món tráng miệng: Chè, trái cây (dưa hấu, quýt Mỹ), thạch rau câu,...
Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình mà có thể chế biến thêm hoặc giảm bớt các món ăn. Tuy vậy vẫn phải đảm bảo các yếu tố sạch sẽ, tươm tất để thể hiện lòng thành đối với những người đã khuất.
Nếu bạn đang tò mò về những món ăn trong mâm giỗ chay, có thể tham khảo thêm tại đây: Các món chay hấp dẫn không thể bỏ lỡ dành cho cúng giỗ
lưu ý khi chuẩn bị mâm cơm giỗ
Một vài việc mà bạn cần nên biết để tránh khi chuẩn bị mâm cơm cúng giỗ:
- Không nêm nếm thức ăn, hoặc ăn thử các món ăn được dùng để thắp hương cúng giỗ
- Trên mâm cơm cúng giỗ không đặt các món gỏi sống hay món có mùi tanh. Việc này sẽ làm ô uế ý nghĩa tâm linh trong thờ cúng
- Không nên làm các món từ cá mè, cá sông
- Mâm cúng phải được đặt riêng, bày những bát đĩa mới (nếu có bộ bát đĩa riêng cho việc cúng bái thì càng tốt), tránh dùng chung với bộ bát đĩa hằng ngày
- Không sử dụng đồ đóng hộp, món ăn mua sẵn từ ngoài về để làm món cúng. Hãy tự tay chuẩn bị để tỏ lòng thành tâm và sự kính trọng.
- Không sử dụng hoa Ly để thắp hương lên bàn thờ. Vì hoa Ly có nghĩa là chia ly, mất mát không tốt. Nếu bạn muốn biết thêm về cách cắm hoa bàn thờ, có thể bấm xem chi tiết tại đây: Cách cắm hoa bàn thờ đơn giản, chuẩn phong thủy dành cho gia đình Việt
Trên đây là ba mâm cơm cúng giỗ đặc trưng ở ba vùng miền khác nhau. Mỗi vùng miền có một nét văn hóa ẩm thực, lễ nghi cúng bái đặc trưng, riêng biệt. Cúng giỗ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt cần được bảo tồn và phát huy. Dù có cầu kỳ sang trọng hay giản đơn bình dị, tất cả đều thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo của con cháu trong gia đình đối với ông bà tổ tiên đã khuất.
Về bài viết này
Người viết
- Tác giả:
- Ngọc Nhi
- Đến từ:
- Kiên Giang
- Tuổi:
- 39
"Tục cúng giỗ là sợi dây vô hình kết nối giữa người sống và người đã khuất, giúp chúng ta bày tỏ lòng thành kính và tưởng nhớ đến những người thân yêu đã ra đi."
Chía sẻ về bài viết
Với mong muốn lưu giữ và lan tỏa những giá trị truyền thống, chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc những thông tin đầy đủ và hữu ích về tục cúng giỗ ở Việt Nam, đặc biệt là ý nghĩa tâm linh và những món ăn không thể thiếu trên mâm cơm cúng giỗ của 3 miền Bắc, Trung, Nam.
Thẻ Tag của bài viết
Cúng Giỗ, Mâm Cơm Cúng Giỗ, Ý Nghĩa Cúng Giỗ, Món Ngon Cúng Giỗ, Truyền Thống Việt Nam.